Γιώργος Παν. Διονυσίου

Γεννήθηκε στη Νέα Αγχίαλο Μαγνησίας από γονείς δασκάλους, το 1927. Ο πατέρας του, Παναγιώτης Διονυσίου, καταγόταν από τη Γλώσσα Σκοπέλου και η μητέρα του, Καλλιρρόη, το γένος Μαυρομμάτη, από την Αγχίαλο Ανατολικής Ρωμυλίας. Είχε δύο αδέλφια, τον Μιχάλη μεγαλύτερό του και την Μαίρη μικρότερή του. Μετά το θάνατο του πατέρα του το 1935, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στο Βόλο (1937), διατηρώντας όμως πάντοτε σχέσεις με τη Νέα Αγχίαλο, προπάντων στα χρόνια της Ιταλογερμανικής Κατοχής 1941-1944. Μετά την εγκατάστασή του στο Βόλο διδάχτηκε βιολί, αρχικά από το Ρώσο μουσικό Μιχάλη Ποτούμκιν και κατόπιν στο Ελληνικό Ωδείο Βόλου (Βασιλείου Γ. Κόντη, Φειδίου 3) με δασκάλα τη Λούλα Παναγιωτοπούλου. Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στην ίδια πόλη και κατόπιν σπούδασε ραδιοηλεκτρολογία στην Αθήνα. Τελειώνοντας τη στρατιωτική θητεία του εργάστηκε ως «εγκαταστάτης ηλεκτρολόγος» στο Βόλο και στην ευρύτερη περιοχή, ενώ στη συνέχεια προσελήφθη στη ΔΕΗ, από όπου και συνταξιοδοτήθηκε. Υπήρξε αυτοδίδακτος ζωγράφος και γλύπτης. Διοργάνωσε δεκαπέντε (15) ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής και τρεις γλυπτικής. Επίσης, έλαβε μέρος σε δεκαέξι (16) ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής, σε Βόλο, Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και σε μικρές πόλεις της περιοχής του Βόλου. Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές και σε πινακοθήκες, όπως είναι του Δήμου Βόλου, αλλά και σε συλλογές άλλων δήμων, μεταξύ των οποίων της Νέας Αγχιάλου. Επίσης, φιλοτέχνησε εξώφυλλα βιβλίων, όπως είναι το Κασσαβέτεια γεωργική σχολή Αιδινίου 1888-1914 (Βόλος 1997) των Χαράλαμπου Γ. Χαρίτου - Ιουλίας Κανδήλας, τρία δικά του (ένα ιστορικό και δύο λαογραφικά) και το Ταξίδι στα χρόνια της αθωότητας (εκδ. Σύλλογος των Αγχιαλιτών της Αθήνας «Η Αγχίαλος», Αθήνα 2009), του Μιχαήλ Διονυσίου, το οποίο αναφέρεται στα παραδοσιακά παιχνίδια της Νέας Αγχιάλου. Επίσης, εικονογράφησε (πλην του εξωφύλλου), το θεατρικό έργο Ρήγας Βενεστινλής ο επαναστάτης (εκδ. Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα, Αθήνα 2006) της Ουρανίας Δ. Μπομπότη και το δικό του βιβλίο Τα παραμύθια της Αχελώς απ’ τους παραμυθάδες της Αγχιάλου (Βόλος 2005). Η καλλιτεχνική του παρουσία υπήρξε συνεχής και στο περιοδικό Πρωτοβουλία του Ορειβατικού Συλλόγου Νέας Αγχιάλου που εκδιδόταν κατά το διάστημα 1991 – 1993, στο οποίο και αρθρογραφούσε. Η ενασχόλησή του με τη γλυπτική, που συνεχίστηκε παράλληλα με τη ζωγραφική, έδωσε εκτός των άλλων δύο έργα ιστορικού συμβολισμού, το «Μνημείο των Νεοαγχιαλιτών» που στήθηκε στην παραλία της Ν. Αγχιάλου και την «Προτομή του Αγχιαλίτη Πατριάρχη Κων/πόλεως Ιερεμία Β’ Τρανού» που στήθηκε στον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου, καθώς και ένα, επίσης με παραπλήσια θεματική, που στήθηκε σε δημόσιο χώρο της πόλης του Βελεστίνου.

Από το 1965 έως το 1983 ασχολήθηκε αρκετά και με την κεραμική.

Βιβλιογραφία:

Φώτη Βογιατζή, Η Θεσσαλική Ζωγραφική 1500-1980, Αθήνα 1980, σελ. 322-323.

Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών. Ζωγραφική-Γλυπτική-Χαρακτική 16^ος-20^ος αιώνας, εκδ. Εκδοτικός Οίκος Μέλισσα, Αθήνα 1997, Α-Η, σ. 376.

Αχαιοφθιωτικά. Πρακτικά Β΄ Συνεδρίου Αλμυριωτικών Σπουδών 3-4/6/1995. Αλμυρός 1997 σελ. 256 – 258.

Δημήτριος Απ. Καραμπερόπουλος, Βουλή Θετταλογνησίας. Βελεστίνο, 11 Μαϊου 1821. Η Ανέγερση του Μνημείου το 2000 και το γκρέμισμά του το 2008!, εκδ. Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα, Αθήνα 2009. 

Εκτός αυτών, ασχολήθηκε παράλληλα με την ιστορία και τη λαογραφία που ιδίως αφορούσαν το προσφυγικό στοιχείο της Νέας Αγχιάλου. Πολλά άρθρα του ανάλογου  περιεχομένου από το 1978 μέχρι σήμερα, δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες και περιοδικά της επαρχίας και όχι μόνο (Εφημερίδα του Βόλου Η Θεσσαλία, Εφημερίδα του Συλλόγου των Αγχιαλιτών της Αθήνας «Η Αγχίαλος» , περιοδική έκδοση της ΕΚΠΟΛ Νομού Μαγνησίας Η Μαγνησία και άλλα περιοδικά, από τα οποία ορισμένα έπαψαν να εκδίδονται).

Αυτοτελή συγγράμματά του είναι τα εξής πέντε:

- Αχελινά. Από τις λαϊκές παραδόσεις της Αγχιάλου, Αθήνα 1986.

- Η τελευταία ζωή στο τσιφλίκι του Παναγή Τοπάλη, Βόλος 1995.

- Τα παραμύθια της Αχελώς απ’ τους παραμυθάδες της Αγχιάλου , Βόλος 2005. (Πρόκειται για μια καταγραφή παραδοσιακών παραμυθιών της Αγχιάλου όπως ακριβώς τα διηγήθηκαν παλιοί με την Αγχιαλίτικη ντοπιολαλιά, για την οποία γίνεται και ξεχωριστά αναφορά).

- Μια Αγχίαλος Νέα γεννιέται, εκδ. Σύλλογος των Αγχιαλιτών της Αθήνας «Η Αγχίαλος», Βόλος 2006.

- Αξέχαστες Αγχιαλίτικες Χριστουγεννιάτικες γιορτές και γλέντια, εκδ. Σύλλογος των Αγχιαλιτών της Αθήνας «Η Αγχίαλος», Αθήνα 2015.

Επίσης δύο μελέτες του συμπεριλήφθηκαν στην ύλη του επιστημονικού περιοδικού Θρακικά της Εταιρείας Θρακικών Μελετών:

α) «Τ’ Αμπέλια, οι Αλυκές και το Ψάρεμα στην Αγχίαλο Ανατολικής Ρωμυλίας» , Τόμος 7^ος Αθήνα 1991 – 1992.

β)  «Αχελινά – Λαογραφική Συλλογή από την Παλιά και Νέα Αγχίαλο», Θρακικά, Σειρά Δεύτερη, Τόμος 9^ος, Αθήνα 1994.

Συμμετείχε με εισηγήσεις του στα εξής Συνέδρια:

1) Αρχαιολογικό και ιστορικό Συνέδριο 7^ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και Κοινότητος Νέας Αγχιάλου. 14-16 Νοεμβρίου 1985.  Θέμα «Ποιοι οι σημερινοί κάτοικοι  των Φθιωτίδων Θηβών-Νέας Αγχιάλου». (Δεν εκδόθηκαν πρακτικά).

2) Αχαιοφθιωτικά – Πρακτικά Β΄ Συνεδρίου Αλμυριώτικων Σπουδών 3-4/6/1995, Τομ. Β’, Αλμυρός 1997. Θέμα: «Οι Αγχιαλίτες ως πρόσφυγες στην Ελλάδα και η μόνιμή τους  εγκατάσταση στην  Επαρχία Αλμυρού το 1907».

3) Πρακτικά Συνεδρίου Δήμου Ν. Αγχιάλου «Νέα Αγχίαλος-90 χρόνια δημιουργικής ζωής: Ιστορία, Πολιτισμός, ανάπτυξη» 26-28/9/1997. Βόλος 2000. Θέμα:  «Η επίσημη εγκατάσταση των Αγχιαλιτών την 25 Μαΐου 1908 στον νεοϊδρυθέντα προσφυγικό οικισμό της Νέας Αγχιάλου».

4) Αχιοφθιωτικά - Πρακτικά Γ΄ Συνεδρίου Αλμυριώτικων Σπουδών 13-15/10/2000 , Τομ. Β΄ Αλμυρός 2007. Θέμα: «Οι Έλληνες της Ανατολικής Ρωμυλίας (Βόρειας Θράκης-Νότιας Βουλγαρίας) στον πόλεμο του 1997 –Περίπτωση Αγχιάλου».

5) Πρακτικά Συνεδρίου Δήμου Νέας Αγχιάλου «Ιστορία και Πολιτισμός του Ελληνισμού της Αγχιάλου». Καλοκαίρι 2006. Αθήνα 2008 Θέμα: α) «Ο πατριωτισμός στη σύγχρονη ιστορία των Αγχιαλιτών».  β) «Η θεμελίωση της Νέας Αγχιάλου» (30/9/2007).

6) Πρακτικά Δ΄ Συνεδρίου Αλμυριώτικων Σπουδών 15-17/10/2008, Αλμυρός 2015.  Θέμα: «Ο δάσκαλος Διαμάντης Καλιαντζόγλου 1881—1964, ένας πρωτοπόρος οικολόγος».

Εκτός των ανωτέρω, έδωσε αρκετές διαλέξεις με ιστορικό και λαογραφικό περιεχόμενο κατά τη διάρκεια εθνικών εορτών και άλλων εκδηλώσεων σε σχολεία, σε συλλόγους, στην εκκλησία. Ιδιαίτερα υπήρξε ενεργός με δημοσιεύσεις και άλλες δράσεις στον αγώνα για την προστασία του φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος που τόσο ανάγκη έχει και η Νέα Αγχίαλος. Εν γένει, συμμετείχε ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα της Νέας Αγχιάλου και της ευρύτερης περιοχής.  

Βιβλιογραφία:

Βιβλιογραφικός Οδηγός Μαγνησίας – Βιβλιοθήκες Δήμου Βόλου. Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης, Βόλος 2002, σ. 64. 

Από το 1985 εγκαταστάθηκε στη Νέα Αγχίαλο, όπου από το 1982 διατηρούσε το ιδιωτικό λαογραφικό Μουσείο «Το αλέτρι». Η συλλογή του Μουσείου που στεγάζεται στο ισόγειο της κατοικίας του, Αγίου Γεωργίου 15, περιλαμβάνει παραδοσιακά αντικείμενα αγροτικής ζωής (οικιακά, γεωργικά, ποιμενικά,), σκεύη εργαλεία, κ.ά., αλλά και παραδοσιακών επαγγελμάτων. Οι επισκέπτες ενημερώνονταν από τον διαχειριστή του μουσείου σχετικά με τα εκθέματα, ενώ ο ίδιος έζησε επί ένα χρονικό διάστημα την αγροτική ζωή, χειριζόμενος πολλά από αυτά.

Βιβλιογραφία:

Ιστορικά Λαογραφικά Μουσεία και Συλλογές Μαγνησίας, εκδ. ΕΚΠΟΛ Νομαρχίας Μαγνησίας, Βόλος 2009.

Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης Βόλου (ΔΗΚΙ)

Εν Βόλω. Αφιέρωμα. Μουσεία, τχ. 9, Άνοιξη 2003, σελ. 62-63.

Εν Βόλω. Αφιέρωμα. Πολιτιστική κληρονομία Μαγνησίας. Μουσεία – Αρχεία- Βιβλιοθήκες - Αρχαιολογικοί χώροι - Μνημεία, τχ. 37-38.    

ΜΑΓΝΗΣΙΑ, Απρίλιος – Δεκέμβριος, Βόλος  2010, σ. 65.

Ο Γιώργος Διονυσίου ήταν μέλος της «Εταιρείας Θεσσαλικών Ερευνών» (έδρα Βόλος) και της «Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα» (έδρα Αθήνα).

Η σύζυγός του Ελένη το γένος Κολοκοτρώνη, έχει κάνει γυμνασιακές σπουδές στην Ελληνογαλλική Σχολή Saint Joseph του Βόλου, και οι δυο κόρες του, Καλλιρρόη και Χαρίκλεια, έγγαμες και με απογόνους, έχουν σπουδάσει και ασχοληθεί με τα μαθηματικά και τη μουσική η πρώτη, και με την ιατρική η δεύτερη.